قانونگذار جهت جلوگیری از انجام تبانی چند نفر برای اقدام علیه امنیت داخلی یا خارجی، مجازات در نظر گرفته است.
وقوع جرایم به شکل انفرادی همیشه برای بزهکاران سخت تر از بزه ی جمعی است. بنابراین در برخی از دعاوی کیفری و حقوقی شاهد همکاری چند بزهکار با هم برای انجام کار مجرمانه می باشیم.
اجتماع یعنی گرد هم آمدن تعدادی از اشخاص برای قصد و هدفی و تبانی یعنی توافق مخفی و توطئه. پس نتیجه می گیریم که در اجتماع و تبانی جهت ارتکاب جرایم، افراد با قصد و اراده شخصی خود برای عمل مجرمانه با همدیگر توافق می نمایند که قانونگذار این عمل را جرم انگاری کرده و برای آن مجازات پیش بینی کرده است.
بر اساس ماده ی 661 قانون مجازات اسلامی، چنانچه دو نفر یا بیشتر اجتماع و تبانی کند که جرایمی بر ضد امنیت داخلی یا خارجی کشور مرتکب گردند یا لوازم ارتکاب آن را فراهم آورند، اگر عنوان محارب بر آن ها صادق نباشد به 2 تا 5 سال حبس محکوم خواهند گردید.
مثلا اگر فردی با آگاهی خانه ی خود را در اختیار باند خلافکاری قرار دهد که هدف آن ها بر هم زدن امنیت داخلی کشور باشد، در این حالت، مالک به عنوان فراهم کننده ی وسایل جرم، بر این اساس مجازات می گردد.
شرایط تحقق مجازات اجتماع و تبانی جهت ارتکاب جرم
لازمه ی تحقق جرم اجتماع و تبانی برای ارتکاب جرایم، ارتباط یا به عبارت دیگر دورهم جمع شدن 2 تن یا بیشتر برای عمل مجرمانه است. بنابراین تعداد اعضا رکن اساسی این جرم است. همچنین لازم است اشخاص از راه هایی نظیر فزیکی، تماس، پیام و.. برای انجام جرایم با هم ارتباط داشته باشند و نیز با اراده و اختیار خود با همدیگر توافق و همکاری کنند و نبایستی همدستی به دلیل تهدید یا اجبار انجام شده باشد.
مجازات جرم اجتماع و تبانی ناموفق علیه اموال و جان مردم
قانونگذار در ماده ی 611 قانون مجازات اسلامی بیان می دارد که هر زملن 2 نفر یا بیشتر با همدستی و تبانی علیه اموال بخشیده شده، جان افراد یا مال و منفعت مردم اقدام کنند و پیش از جرم مقدمات اجرائی را هم تدارک دیده باشند اما مرتکب جرم نگردیده باشند، حسب مورد به حبس از شش ماه تا سه سال محکوم می گردند.
لازم به ذکر می باشد که این شرط هنگامی محقق می گردد که که بزهکاران با اختیار خود مرتکب جرم نشده باشند اما اگر در حین ارتکاب جرم توسط مراجع امنیتی متوقف گردند، این حکم ساقط و حکم اصلی مورد رای قاضی خواهد بود.